Για μια αιρετή περιφέρεια όπως η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, η ανοικτή ηλεκτρονική διακυβέρνηση σημαίνει πολλά περισσότερα από την ανάρτηση πληροφοριών, αποφάσεων και την παροχή κάποιων ηλεκτρονικών υπηρεσιών. Είναι μια στρατηγική που συνδυάζει πολιτικά, τεχνολογικά και κινηματικά χαρακτηριστικά επιχειρώντας να ενισχύσει τη διαφάνεια, τη συμμετοχή, τη λογοδοσία, την αποδοτικότητα και την ανάπτυξη. Απότερος στόχος είναι μια ευρεία ποιοτική και αναπτυξιακά βιώσιμη διασύνδεση μεταξύ της ίδιας της περιφέρειας, των πολιτών αλλά και κάθε είδους εμπλεκομένων στις δραστηριότητές της.

Από την άποψη της ανοικτής ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, κεντρική στρατηγική  επιδίωξη της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας για την πενταετία 2015-2019 είναι η αύξηση της διαφάνειας και της συμμετοχής των πολιτών στις κοινές υποθέσεις του δημόσιου βίου καθώς και η αποδοτική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, πληροφοριακών συστημάτων και εξοπλισμού. Μαζί με τη βελτίωση και εμβάθυνση της τοπικής δημοκρατίας επιδιώκεται η ανάδειξη τεχνολογικών καινοτομιών που συνεισφέρουν άμεσα οφέλη στην οικονομική ανάπτυξη.

Η παραπάνω στρατηγική επιδίωξη ευθυγραμμίζεται όχι μόνο με την ελληνική πραγματικότητα στην περίοδο της κρίσης όπου οι πολίτες ζητούν από τη δημόσια διοίκηση να πετύχει καλύτερα αποτελέσματα με λιγότερους οικονομικούς πόρους, αλλά και με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές σε πόλεις που ανήκουν στην πρωτοπορία των πολιτικών διαφάνειας και ανοικτής ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Σύμφωνα με τους Ken Wolf και John Fry (2013)[1], η ολοκληρωμένη διαφάνεια και λογοδοσία προβάλουν την έλλογη λήψη αποφάσεων που βασίζεται σε δεδομένα. Τα πλεονεκτήματα είναι ότι το προσωπικό, η διοίκηση και οι πολίτες βλέπουν την αποτελεσματικότητα των δημοσιών υποθέσεων καθένας από τη δική του οπτική αλλά μέσα από τα ίδια γεγονότα και δεδομένα.

• Το προσωπικό μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα: Κάνουμε τη δουλειά μας σωστά;
• Η διοίκηση: Γίνεται η δουλειά αποτελεσματικά και αποδοτικά;
• Οι πολίτες: Απολαμβάνουμε τα αποτελέσματα για τα οποία πληρώνουμε; [2]

Το όραμα του στρατηγικού σχεδιασμού για την ανοιχτή ηλεκτρονική διακυβέρνηση αποβλέπει έως το τέλος του 2019 η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας να είναι μια περιφέρεια διαφανής και αποτελεσματική με θεσμούς και υπηρεσίες που ενδυναμώνουν τους εργαζόμενους σε αυτήν, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις καθώς θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις φιλοδοξίες τους.

Ο παρόν στρατηγικός σχεδιασμός και οι δράσεις:

• Αντανακλούν και εξειδικεύουν από τη σκοπιά της ανοικτής ηλεκτρονικής διακυβέρνησης το αναπτυξιακό όραμα της ΠΔΜ σύμφωνα με το επιχειρησιακό πρόγραμμα το οποίο είναι “η συμβολή στη δημιουργία μιας διατηρήσιμης, ανταγωνιστικής, περιφερειακής οικονομίας με βιώσιμες θέσεις εργασίας, κοινωνική συνοχή ποιοτικό περιβάλλον”.
• Συσχετίζονται με στόχους του ψηφιακού θεματολογίου για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, για τη διαλειτουργικότητα καθώς επίσης και με άξονες της ατζέντας 2020 όπως είναι η ενίσχυση του ψηφιακού εγγραμματισμού, των δεξιοτήτων και της κοινωνικής ένταξης
• Αυξάνουν τις πιθανότητες επιτυχούς υλοποίησης όσο γίνονται κοινό κτήμα της διοίκησης, των εργαζομένων, των πολιτών και επιχειρήσεων μέσα από διαβουλεύσεις και ενημερώσεις
• Βασίζονται στην καταγραφή των υπαρχόντων πληροφοριακών συστημάτων καθώς επίσης και στην καταγραφή των υπηρεσιών που πραγματοποίησε η ομάδα του ΕΠΙΣΕΥ, στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για την ανοικτή-ηλεκτρονική διακυβέρνηση, στην εμπειρία από διεθνείς πρωτοβουλίες για την ανοικτή διακυβέρνηση (OGP) στις οποίες συμμετέχει η Ελλάδα αλλά και η κοινωνία των πολιτών.

3.1 Βραχυπρόθεσμοι στόχοι για το 2015

Η φιλοσοφία του πρώτου έτους υλοποίησης του στρατηγικού σχεδιασμού ανοικτής ηλεκτρονικής διακυβέρνησης διέπεται από το δίπτυχο:

• βέλτιστη αξιοποίηση υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων, ανθρώπινου, δυναμικού και κοινοτήτων
• γρήγορες νίκες μέσα από την ευκίνητη και ευπροσάρμοστη ανάπτυξη συστημάτων και λύσεων

Συγκεκριμένα, στο πρώτο έτος εφαρμογής του στρατηγικού σχεδίου υπάρχουν οι εξής στόχοι η υλοποίηση των οποίων θα εξειδικευθεί οργανωτικά  στο ετήσιο επιτελικό επιχειρησιακό σχέδιο:

• παραγωγική λειτουργία πλατφόρμας ηλεκτρονικής διαβούλευσης
• παραγωγική λειτουργία πλατφόρμας πληθοπορισμού (crowdsourcing)
• διαλειτουργικότητα τοπικών πληροφοριακών συστημάτων με αντίστοιχα της κεντρικής διοίκησης
• παραγωγική λειτουργία αποθετηρίου υπηρεσιών προς πολίτες, επιχειρήσεις και άλλους φορείς
• ηλεκτρονικοποίηση 3 υπηρεσιών
• αξιοποίηση υποδομών cloud
• ενιαία υπηρεσία καταλόγου
• εφαρμογή εκθέσεων πεπραγμένων

3.2 Μακροπρόθεσμοι στόχοι έως το 2019

Ακρογωνιαίος λίθος της στρατηγικής ανοικτής ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι η παρακολούθηση της υλοποίησής της, η συνεχής ανάδραση με πολίτες και θεσμούς και ο ετήσιος απολογισμός των πεπραγμένων. Οι μακροπρόθεσμοι στόχοι έως το τέλος του 2019 αποβλέπουν να οικοδομήσουν ένα βιώσιμο ρυθμό ανοικτής ηλεκτρονικής διακυβέρνησης βασισμένο στις γρήγορες νίκες του πρώτου έτος εφαρμογής και με στόχο να τις επεκτείνει ακόμα περισσότερο.

Συγκεκριμένα έως το τέλος του 2019 οι στόχοι είναι:

• ηλεκτρονικοποίηση του 50% των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων υπηρεσιών που παρέχει η περιφέρεια σε πολίτες και επιχειρήσεις
• απλούστευση των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων διαδικασιών
• καθιέρωση της ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων
• καθιέρωση της συμμετοχής των πολιτών στον ορισμό προτεραιοτήτων πολιτικής και στην αξιολόγηση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών
• ενθάρρυνση της χρήσης ηλεκτρονικών υπηρεσιών και εργαλείων από πολίτες και επιχειρήσεις
• συστηματοποίηση της δημοσίευσης συνόλων ανοικτών δεδομένων και στοχευμένη αξιοποίησή τους σε εφαρμογές διαφάνειας, λογοδοσίας, αποδοτικότητας και τοπικής ανάπτυξης
• ενίσχυση του ανέξαρτητου θεσμού του περιφερειακού συμπαραστάτη του πολίτη και της επιχείρησης με την ηλεκτρονική υποστήριξη του έργου του με διαφάνεια και λογοδοσία
• συνεργασία με μεγάλους δήμους της περιφέρειας, την κοινωνία των πολιτών, τοπικούς φορείς και την κεντρική διοίκηση καθώς και συμμετοχή σε πανευρωπαϊκά δίκτυα και φόρουμ πόλεων και τοπικής διακυβέρνησης για την ανάπτυξη υποδομών και υπηρεσιών για τη διευκόλυνση της ζωής του πολίτη και τη συνολική εμπειρία χρήσης των υπηρεσιών και υποδομών
• συγγραφή εγχειριδίου ακολουθούμενων διαδικασιών και παρεχόμενων υπηρεσιών

[1] Δείτε το σχετικό άρθρο στο Brett Goldstein with Lauren Dyson (2013). Beyond Transparency: Open Data and the Future of Civic Innovation. Code For America. San Francisco, CA
[2] Brett Goldstein with Lauren Dyson (2013). Beyond Transparency: Open Data and the Future of Civic Innovation. Code For America. San Francisco, CA