Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ Α.Μ.ΕΑ: ΜΙΑ ΛΑΜΠΡΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ!
Τα άτομα με αναπηρία είναι εν δυνάμει τουρίστες όπως ο κάθε πολίτης. Με δεδομένο τον ισχυρό δεσμό της οικογένειας στη χώρα μας, η οποία σε ένα μεγάλο βαθμό καλύπτει τις ελλείψεις του κράτουςτα άτομα με αναπηρία ακολουθούν τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας στις διακοπές.

Ειδικότερα στοιχεία στη χώρα μας δε διατίθενται, όμως υπάρχει μια πρόσφατη έρευνα του Ομοσπονδιακού Γερμανικού Υπουργείου Οικονομικών και Εργασίας σύμφωνα με την οποία:
1. Το 54% των Γερμανών με αναπηρία, δηλαδή 3.650.000 άνθρωποι ταξιδεύουν για τουρισμό κάθε χρόνο. Κατά μέσο όρο κάθε ταξιδιώτης κάνει 1,3 ταξίδια διακοπών το χρόνο ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό των μετακινήσεων στα 4.740.000, εκ των οποίων το 41,2% γίνεται στο εσωτερικό της χώρας και έχει μέση διάρκεια 13,9 ημέρες.
2. Το 41% των ταξιδιών γίνεται μέσα στη Γερμανία και το 59% στο εξωτερικό
3.Όσον αφορά το κόστος των διακοπών οι ΑμεΑ ξοδεύουν κατά μέσο όρο 15% περισσότερα χρήματα από αυτούς που δεν είναι ΑμεΑ Τα άτομα με αναπηρία στη Γερμανία ξοδεύουν κατά τις διακοπές τους ετησίως 945€ ανά άτομο έναντι 818€ του μέσου γενικού πληθυσμού,
4. Οι 7 στους 10 τουρίστες με αναπηρία προκειμένου να επισκεφτούν ένα νέο προορισμό, δεν εμπιστεύονται για την πληροφόρησή τους tour operator κ.λ.π. αλλά άλλους ανθρώπους με αναπηρία που έχουν ήδη επισκεφτεί τον συγκεκριμένο προορισμό. Για το 71% περίπου των ατόμων με αναπηρία τη μεγαλύτερη σημασία στην επιλογή προορισμού έχει η οργάνωση του ταξιδιού (προετοιμασία, πληροφόρηση, κράτηση )
5 Το 26% επιδεικνύει απόλυτη προσήλωση στον τουριστικό προορισμό που έχει ικανοποιήσει τις προσδοκίες του-τον επισκέπτεται συνεχώς!
6 Το 48% θα έκανε περισσότερα ταξίδια αν οι τουριστικοί προορισμοί ήταν περισσότερο προσβάσιμοι..
7 Οι ΑμεΑ σε ποσοστό πολύ μεγαλύτερο αυτού των μη ανάπηρων διαλέγουν για τις διακοπές τους την περίοδο της χαμηλής τουριστικής κίνησης (Μάϊος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος).
Δυστυχώς στη χώρα μας ούτε η Πολιτεία ούτε οι επιχειρηματίες του τουρισμού δείχνουν να έχουν αντιληφθεί το μέγεθος της εσωτερικής αλλά και της ευρωπαϊκής αγοράς των ατόμων με αναπηρία. Σήμερα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία ανέρχεται σε 50.000.000 άτομα (στοιχεία της Eurostat, έκδοση 2001), τα οποία σε ποσοστό τουλάχιστον 50% ταξιδεύουν και συνοδεύονται από 1,56 άτομο κατά μέσο όρο (στοιχεία του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομίας και Εργασίας της Γερμανίας), ανεβάζοντας τον αριθμό σε περίπου 65.000.000 άτομα. Εάν δε, σε αυτά συνυπολογισθεί και ο αριθμός των ηλικιωμένων ατόμων άνω των 65 ετών, που πλέον έχουν τελείως διαφορετικές συνήθειες και τουριστική συμπεριφορά από τις προηγούμενες γενεές συνομηλίκων τους και ο οποίος αναμένεται σχεδόν να διπλασιαστεί μέχρι το 2050, ανεβάζοντας το αντίστοιχο ποσοστό από 20% σε 40% του πληθυσμού, αλλά και των οικογενειών με παιδιά σε καρότσι, οι οποίες οικογένειες τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να ταξιδεύουν ολοένα και συχνότερα (δύο κατηγορίες με παρόμοιες ανάγκες πρόσβασης με τα άτομα με αναπηρίες), ο τελικός αριθμός υπερδιπλασιάζεται και γίνεται ιδιαίτερα ελκυστικός στην βιομηχανία του τουρισμού. Απλά, συγκρίνετέ τον με τα περίπου 15,7 εκατ. τουρίστες,που κατά δήλωση του τότε Υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης είχε η χώρα μας κατά το 2007 και αναλογιστείτε πόσο μερίδιο αυτής της αριθμητικά αυξανόμενης αγοράς θα μπορούσε η χώρα μας να διεκδικήσει με την κατάλληλη πολιτική.
Δυστυχώς οι ξενοδόχοι στη χώρα μας αγνοούν το μέγεθος και τις δυνατότητες της εθνικής αλλά και ευρωπαϊκής αγοράς των ατόμων με αναπηρία. Αρκεί να τονίσουμε ότι η πρόσφατη έρευνα του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομίας και Εργασίας της Γερμανίας έδειξε εκτός των άλλων ότι τα έσοδα ενός έτους από τον τουρισμό των ατόμων με αναπηρία στη Γερμανία αρκούν για να συντηρήσουν 65.000 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης για ένα χρόνο!
Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ΑΜΕΑ και ΑΜΕΑ και ότι δεν είναι δυνατόν να έχουμε σε μια συνέντευξη έναν πολύ εκτεταμένο κατάλογο από τα απαιτούμενα αλλά θέλουμε να μας πείτε ποιες είναι οι πλέον απαραίτητες υποδομές στα δωμάτια των καταλυμάτων και ξενοδοχείων που φιλοξενούνται ΑΜΕΑ, ποιές είναι οι πλέον απαραίτητες υποδομές στους λοιπούς ξενοδοχειακούς χώρους και στα εστιατόρια, μπαρ, παραλίες, χώρους ψυχαγωγίας κ.λ.π., όπως και στους δημόσιους χώρους!
Τα άτομα με αναπηρία αποτελούν μια ανομοιογενή ομάδα. Κάθε κατηγορία έχει διαφορετικές ανάγκες,οι οποίες αποτελούν ανάγκες και άλλων κατηγοριών πολιτών όπως οι ηλικιωμένοι και οι γονείς με παιδιά βρεφικής ηλικίας (σε παιδικό αμαξίδιο). Κοινή συνιστώσα όλων αποτελεί η ανάγκη ύπαρξης ενημερωμένου προσωπικού σε όλες τις μονάδες εξυπηρέτησης κοινού (ξενοδοχεία, εστιατόρια, χώρους ψηχαγωγίας, δημόσιους χώρους κ.λπ.), προσωπικού δηλαδή που γνωρίζει τις ανάγκες κάθε κατηγορίας και τον τρόπο συναλλαγής με αυτή.Όσον αφορά στις υποδομές:

Α) τα άτομα με κινητικές αναπηρίες (σε αμαξίδιο, με προβλήματα βάδισης, με αστάθεια κ.λπ) έχουν κυρίως ανάγκη από άνετες διαστάσεις σε πόρτες/διαδρόμους/ ανελκυστήρες κ.λπ.,
ισόπεδες διαδρομές χωρίς σκαλοπάτια, χώρο για ελιγμό των αμαξιδίων, ειδικά διαμορφωμένα WC και προσοχή στα ύψη όπου τοποθετούνται οι εξοπλισμοί.
Β) τα άτομα με αισθητηριακές αναπηρίες (με προβλήματα όρασης ή/και ακοής) χρειάζονται αντίστοιχα κυρίως ακουστική και οπτική αναγγελία
(π.χ. στους ανελκυστήρες, σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όταν δίνονται οδηγίες στο κοινό κ.λπ.), εύκολα αντιληπτούς χώρους χωρίς εμπόδια και με χρωματικές αντιθέσεις για τα άτομα με μερική όραση.
Γ) τα άτομα με νοητικές, γνωστικές κ.λπ. αναπηρίες επίσης χρειάζονται απλούς χώρους στους οποίους μπορούν εύκολα να προσανατολιστούν, χωρίς εμπόδια και επικίνδυνα σημεία.Αντίστοιχες ανάγκες εξάλλου έχουν και τα μικρά παιδιά.Τέλος όσον φορά στις υπηρεσίες είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί ότι ιδιαίτερη ανάγκη υπάρχει για προσβάσιμη ενημέρωση/ πληροφόρηση. Η κυριότερη μορφή της είναι οι προσβάσιμες ιστοσελίδες οι οποίες θα πρέπει να ακολουθούν διεθνείς προδιαγραφές ώστε να μπορεί να τις επισκεφθεί και κάθε άτομο με αναπηρία, ακόμη και ένα άτομο τυφλό. Εξίσου εξυπηρετικές είναι και οι εκδόσεις π.χ. καταλόγων με μεγαλύτερους χαρακτήρες και κατάλληλες αντιθέσεις φόντου/ γραμμάτων ή εκδόσεις σε ακουστική μορφή πχ. CD ή εκδόσεις με μετάφραση στη νοηματική π.χ. DVD…
Έχουν ενδιαφερθεί ξενοδόχοι και καταλυματίες να σας ζητήσουν έναν αναλυτικό κατάλογο από όλα αυτά που θα πρέπει να περιλαμβάνονται στις μονάδες τους ώστενα φιλοξενηθούν ικανοποιητικά σε αυτές ΑΜΕΑ; Υπάρχουν ξενοδόχοι κ.λ.π. στην Ελλάδα που έχουν δημιουργήσει «φιλικό περιβάλλον» για τα ΑΜΕΑ;
Καταρχήν θα πρέπει να τονιστεί ότι η χώρα μας διαθέτει εδώ και χρόνια οδηγίες σχεδιασμού προσβάσιμων υποδομών. Όσον αφορά στις αναγκαίες υποδομές αρκεί να αναφέρουμε ότι η ΕΣΑμεΑ ερεύνησε το τοπίο σε 51 πόλεις(στην πλειοψηφία τους πρωτεύουσες των ελληνικών νομών) σε μια προσπάθεια αξιόπιστης καταγραφής των προσβάσιμων τουριστικών υποδομών. Ο Οδηγός που προέκυψε (http://www.esaea.gr/odigos/), έπειτα από αυτοψίεςειδικά εκπαιδευμένων ατόμων συνοδευόμενων από άτομα με αναπηρία, καταδεικνύει τη φτώχεια του τουριστικού τομέα σε προσβάσιμες υποδομές και υπηρεσίες. Ελάχιστοι ξενοδόχοι και καταλυματίες τις εφαρμόζουν.
Ατράνταχτη απόδειξη επίσης αποτελεί η αδυναμία κάλυψης προγραμμάτων του ΕΟΤ για κοινωνικό τουρισμό των ατόμων με αναπηρία. Οι πολίτες με αναπηρία δεν τα εμπιστεύονται γιατί οι υποδομές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα –αν και δηλώνουν προσβάσιμες- δεν είναι κατάλληλες, δεδομένου ότι ποτέ κανείς από τις αρμόδιες υπηρεσίες δεν έκανε τον κόπο να τις επισκεφθεί και να επιβεβαιώσει ή μη την προσβασιμότητά τους.

Κάθε τι που μπαίνει σε δημόσια και ανοιχτή διαβούλευση είναι καταρχήν θετικό και καλή πρακτική (νομίζω για τον τουρισμό είχαμε να το δούμε απ’ το το 2021), αρκεί να μην είναι προσχηματικό. Μακάρι να έχουμε κι άλλες ανάλογες διαδικασίες σε θέματα σημαντικά για την περιοχή όπου θα ζητιέται η γνώμη των πολιτών. Βέβαια όλα, εν τέλει, κρίνονται από τη συνέχεια και την έκβασή τους.
Για τον τουρισμό, δύσκολο θέμα για την περιοχή και ιδιαίτερα για την Κοζάνη, δεν έχω ιδιαίτερες γνώσεις και, επομένως, ικανές προτάσεις. Θα μπορούσα με λίγα λόγια να πω σαν σκέψεις, ότι μάλλον τον αδικήσαμε και τον υποτιμήσαμε με τον τρόπο που του συμπεριφερθήκαμε χρόνια. Οι αρμόδιοι εννοώ, δήμοι, περιφέρεια, κράτος. Και ίσως είναι καιρός, με την νέα θεματική Αντιπεριφερειάρχη, να του επιστρέψουμε μέρος από αυτά που του στερήσαμε κάνοντας μια επαν-εκκίνηση και βάζοντας αυτή τη φορά στο ΚΕΝΤΡΟ την ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ, το ΤΟΠΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ (BY LOCALS, όπως θα το λέγαμε και στην Κοζάνη!). Ίσως μια τέτοια ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ να αναδείκνυε πολλές δυνάμεις, προς και από πάσα κατεύθυνση, που τόσο πολύ έχουμε ανάγκη σε ένα Restart.
Η σκέψη του” ντόπιου”, αν και δεν είναι νέα, πιστεύω πως εκφράζει μια νέα φιλοσοφία στον τουρισμό και από εμπορικό και διαμεσολαβημένο τον κάνει πιο αυθεντικό και βιώσιμο. Και μάλλον ανερχόμενα αποτελεσματικό και επιτυχημένο.
Σημ. Δεν καταχωρώ όλα τα στοιχεία μου εδώ γιατί νομίζω δεν έχουν σημασία, (άλλωστε υπάρχουν στη διάθεση τυχόν ενδιαφερομένων.)
Με εκτίμηση και οφειλόμενη συμμετοχή

Καλημερα σας
Γενικα το σχεδιο τουριστικης προβολης ειναι εξαιρετικο.
Ως αν θελετε την γνωμη μου
1. Στο Δ6 αβγδε και στ καλο θα ηταν να προστεθει και ο μοτοσυκλετιστικος τουρισμος ο οποιος ειναι αυξημενος σε ολη την Δυτικη Μακεδονια και να προβληθει επι πλεον τοσο εντος οσο και εκτος Ελλαδος.
Επισης ο πεζοπορικος φυσιολατρικος τουρισμος με εμφαση τα διεθνη μονοπατια που διατρεχουν την Δυτικη Μακεδονια.
2.Στο Δ2α τα σεμιναρια να ειναι υποχρεωτικά με την εννοια της ανανεωσης αδειας συμετοχης σε προγραματα επιχορηγησης κα
Γενικα το προγραμμα τουριστικης προβολης πρεπει να ειναι τολμηρο και αποφαστικο.
Πρεπει να αποφυγει την παγιδα της ισοροπιας και ικανοποιησης ολων, να αναδειξει τους κορυφαιους προορισμους της περιοχης και να συστησει και αγνωστους της περιοχης.
Πρεσπες,Νυμφαιο,Βελβενδος Βλαστη Σαμαρινα,Κορεστεια Νεστοριο να τουριστικα απο την Περιφερεια Δυτικης Μακεδονιας ,οι Δημοι αδυνατουν απο μονοι τους να συνεισφερουν τουριστικα για διαφορους λογους.
Η Περιφερεια πρεπει να ειναι παρουσα σ αυτα τα μερη τα Σαβατοκυριακα και τις τουριστικες περιοδους με περιπτερα ενημερωσης ,παραπονων και εξυπηρετησης του πολιτη.
Με εκτιμηση
Γ.Παπαδοπουλος ιατρος
εκ Νυμφαιου Φλωρινας

Το πρόγραμμα φαίνεται άρτιο και μάλιστα έχει εμπλουτιστεί με νεα δεδομένα που απαιτεί η εποχή μας. Η επιμόρφωση πολύ σωστά πρέπει να γίνει τόσο στους επιχειρηματίες αλλά και σε θεσμικά πρόσωπα όπως αντιδημάρχους τουρισμού. Ορισμένοι Δήμοι μας, δυστυχώς δεν υιοθετούν το πρόγραμμα και στην πράξη δεν συμμετέχουν σε εκθέσεις . Συνέπεια αυτού, είναι να μην έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα τόσο για τους ίδιους τους δήμους όσο κ για την περιφέρειά μας.
θα ήθελα να λάβετε υπόψιν στην αυτοκαταγραφή που προτείνετε να υπάρχει πρόβλεψη για τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης .

Η στόχευση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας θα πρέπει να γίνει σε συγκεκριμένες αγορές και με συγκεκριμένες δράσεις γιατί όπως εχει διαπιστωθεί ακόμη κι οι Βαλκάνιοι γείτονές μας, αποδεικνύεται χρόνια τώρα, ειναι απλά περαστικοί απο την περιφέρειά μας και κατευθύνονται προς την Χαλκιδική ή τις ακτές της Ηπείρου. Ωστόσο οι υποδομές για οποιαδήποτε τουριστική ανέλιξη είναι από αδύναμες έως ανύπαρκτες γι αυτό απαιτούνται επενδύσεις σε υποδομές και φυσικά διαρκή εκπαίδευση και πιστοποίηση των ανθρώπων του τουριστικού κλάδου και των συναφών επιχειρήσεων με αυτόν. Τέλος θα πρέπει να χτίσουμε ενιαίο αφήγημα και συνέργειες κι όχι οι αποσπασματικές δράσεις από κάθε δήμο, εικόνα που θα πρέπει να μεταφέρεται και στις εκθέσεις που συμμετέχει η περιφέρεια ΔΜ.